Zdrowie psychiczne i dobrostan. Aspekty społeczne, edukacyjne i kulturowe

Zakres badań

Przedmiotowy projekt naukowo-badawczy obejmował badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne i teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o  podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne – w szczególności obejmując badania dotyczące psychologicznych uwarunkowań rozwoju i dobrostanu człowieka w kontekstach społecznych, edukacyjnych i  kulturowych.

Nasze analizy w ramach badań podstawowych obejmowały m.in.:

• Coaching (w tym coaching mocnych stron) jako narzędzie wspierania w zmianie i  wzmacniania dobrostanu: Przeanalizowaliśmy coaching jako metodę wspierania jednostki w osiąganiu celów i wzmacnianiu dobrostanu. Badanie miało na celu określenie czynników decydujących o jego skuteczności oraz zbadanie jego podstaw teoretycznych, takich jak psychologia pozytywna i neurobiologia. Wyniki badań podkreśliły, że coaching oparty na mocnych stronach sprzyja nie tylko osiąganiu celów, ale także budowaniu trwałej odporności psychicznej i zwiększaniu poczucia własnej wartości, co jest kluczowe dla długoterminowego dobrostanu.

• Rola postaw rodzicielskich i gotowości anorektycznej w zapobieganiu zaburzeniom odżywiania u młodzieży: Zgłębiliśmy problematykę anoreksji w kontekście postaw rodzicielskich. Przeanalizowaliśmy, w jaki sposób postawy rodzicielskie, w tym nadopiekuńczość i niespójność, wpływają na gotowość anorektyczną u nastolatek, a  także wskazaliśmy na konieczność edukacji rodziców w tym zakresie. Badanie wykazało, że świadomość roli, jaką rodzice odgrywają w kształtowaniu obrazu ciała i  poczucia własnej wartości u swoich dzieci, jest niezbędna do wczesnego identyfikowania ryzyka i wdrażania programów profilaktycznych.

• Fotografia terapeutyczna: Podjęliśmy badania dotyczące fotografii terapeutycznej jako metody podnoszącej dobrostan człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem projektu "Triada". Przeanalizowaliśmy jej zastosowanie w pracy z osobami, które doświadczyły traumy, w celu wsparcia ich w procesie leczenia. Metoda ta pozwala na symboliczne wyrażanie emocji i przeżyć, które trudno jest nazwać słowami, co umożliwia pacjentom zyskanie nowej perspektywy i odbudowanie poczucia kontroli nad własnym życiem.

• Narracje o samobójstwie w przestrzeni medialnej i kulturowej: Dokonaliśmy analizy narracji o samobójstwie w literaturze i kulturze, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości Halszki Witkowskiej. Zwróciliśmy uwagę na wpływ tych narracji na postrzeganie samobójstwa w społeczeństwie i na konieczność odpowiedzialnego przekazu, który nie stygmatyzuje osób w kryzysie. Zbadano także, w jaki sposób media mogą odegrać pozytywną rolę, promując odpowiedzialne postawy i dostarczając informacji o dostępnych formach pomocy, co jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia.

• Wpływ neurodydaktyki na pamięć osób starszych: Zbadaliśmy, jak praktyczne zastosowanie neurodydaktyki w pracy z seniorami może wspierać ich zdrowie intelektualne. Nasze analizy wykazały, że odpowiednio dobrane metody edukacyjne, oparte na wiedzy o funkcjonowaniu mózgu, mogą skutecznie spowalniać procesy otępienne i wspierać funkcje poznawcze. Wyniki badań wskazują, że stymulacja sensoryczna, nauka nowych umiejętności oraz regularna aktywność umysłowa są kluczowe w utrzymaniu sprawności poznawczej i prewencji chorób neurodegeneracyjnych.

• Znaczenie funkcji komunikacyjnej muzyki w edukacji artystycznej: Przeanalizowaliśmy wspólne muzykowanie w kontekście pobudzania kreatywności edukacyjnej dzieci i młodzieży w szkołach artystycznych. Badanie to pokazało, jak ważna jest muzyka w procesie uczenia się i rozwijania umiejętności społecznych. Praca w zespole muzycznym uczy współpracy, empatii i umiejętności słuchania innych, a  także rozwija zdolności emocjonalne, co ma bezpośrednie przełożenie na lepsze funkcjonowanie w grupie.

• Psychologiczne aspekty życia społecznego i duchowego: Omówiliśmy problemy cyberprzemocy, przestępczości gospodarczej oraz znaczenie posiłków i sztuki w  tworzeniu wspólnoty. Zgłębiliśmy psychologiczne mechanizmy, które leżą u  podstaw tych zjawisk, oraz ich wpływ na kondycję psychiczną jednostki i  społeczeństwa. Wskazaliśmy, że psychologia powinna odgrywać kluczową rolę w  rozwiązywaniu tych współczesnych wyzwań, oferując narzędzia do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom oraz budowania silniejszych, bardziej odpornych społeczności.

Projekt obejmował również badania aplikacyjne (stosowane) rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy i nowych umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług, lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Uczestnicy projektu naukowo-badawczego

W ramach realizacji projektu naukowo-badawczego pragniemy złożyć najserdeczniejsze podziękowania wszystkim badaczom, którzy wnieśli swój cenny wkład w jego powstanie i  rozwój. Ich zaangażowanie, wiedza oraz determinacja były kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

Poniżej prezentujemy listę Uczestniczek i Uczestników, którzy aktywnie brali udział w  poszczególnych etapach prac badawczych:

1. Barańska Paulina Kinga

2. Grodź Iwona

3. John Barbara

4. Konieczna Marta

5. Kozaczyńska Joanna

6. Klinkowski Jan

7. Niewiadomska-Kocik Joanna

8. Świecarz Grzegorz

9. Trzciński Tomasz

10. Warzyński Tomasz

11. Wojciechowski Dariusz

Potwierdzenie efektów badań

Efekty prowadzonych badań projektu naukowo-badawczego zostały opublikowane w formie monografii naukowej pt.: "Dobrostan i rozwój człowieka. Psychologia w kontekstach społecznych, edukacyjnych i kulturowych", która ukazała się w 2025 roku nakładem Wydawnictwa Center for American & European Studies Publishing Press, należącego do organizatora projektu naukowo badawczego – towarzystwa naukowego Center for American Studies.

Prace naukowe będące zwieńczeniem badań uczestników projektu naukowo-badawczego przeszły pozytywną weryfikację naukową.

W komitecie naukowym znaleźli się wybitni eksperci i autorytety w dziedzinie prawa, myśli politycznej oraz stosunków międzynarodowych, co gwarantowało najwyższą jakość merytoryczną i naukową projektu:

• ks. prof. dr hab. Andrzej Najda (Center for American Studies; Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) 

• prof. UKSW dr hab. Dariusz Pater (Center for American Studies; Uniwersytet Kardynała Stanisława Wyszyńskiego w Warszawie) 

• prof. US dr hab. Elżbieta Perzycka-Borowska (Center for American Studies; Uniwersytet Szczeciński) 

• prof. dr hab. Remigiusz Pośpiech (Center for American Studies; Uniwersytet Wrocławski) 

• prof. ANS dr hab. Małgorzata Such-Pyrgiel (Center for American Studies; Akademia Nauk Stosowanych WSGE im. A. de Gasperi w Józefowie)

Przyjęty budżet, harmonogram i wygospodarowane zasoby pozwoliły osiągnąć cel projektu naukowo-badawczego, realizowanego przez Center for American Studies. Wypracowane zostały nowe odkrycia, oparte na oryginalnych koncepcjach. 

Chętnych do zapoznania się z efektami badań naukowych odsyłamy m.in. do nagrań na naszej stronie internetowej oraz zapoznania się z pełną treścią książki (PDF) dostępnej w w zakładce Publikacje: https://shorturl.at/oktP5