Przełamując Strach: Wsparcie dla Zdrowia Psychicznego

Zakres badań

Prowadziliśmy badania podstawowe, które koncentrowały się na zdobywaniu nowej wiedzy o podstawach zjawisk i faktów. Były to prace oparte na empirycznych obserwacjach i  teoretycznych rozważaniach, bez bezpośredniego nastawienia na komercyjne zastosowania. Szczególnie skupiliśmy się na kluczowych zagadnieniach z psychologii i pedagogiki, analizując je zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej.

Nasze analizy w ramach badań podstawowych obejmowały m.in.:

• Charakterystykę i rozwój osobowości oraz jej wpływ na zdrowie psychiczne: Wspólnie z uczestnikami projektu przeprowadziliśmy analizę, jak dynamiczne cechy osobowości (ekstrawersja, neurotyczność, otwartość na doświadczenia, ugodowość, sumienność) kształtują postrzeganie świata i reakcje na rzeczywistość. Badaliśmy zarówno predyspozycje do zaburzeń psychicznych, jak i cechy wspierające dobrostan,  w tym skuteczne radzenie sobie ze stresem, czy adaptacyjność.

• Wpływ komunikacji w erze cyfrowej na rozwój emocjonalny: Rozważaliśmy, jak dominacja krótkich form komunikacji w mediach społecznościowych, gdzie brakuje elementów niewerbalnych, wpływa na zdolność wyrażania i rozumienia emocji, empatię, umiejętności interpersonalne oraz rozwiązywanie konfliktów. Badaliśmy również, czy i w jakim stopniu skrócone formy interakcji w przestrzeni wirtualnej prowadzą do powierzchownych relacji, jednocześnie utrudniając rozwój głębokich więzi międzyludzkich.

• Mindfulness jako narzędzie wspierające dobrostan psychiczny: Badaliśmy praktykę uważności (ang. mindfulness) – jej pochodzenie, naukowo udowodnione korzyści (redukcja stresu, poprawa koncentracji, regulacja emocji) oraz możliwości zastosowania mindfulness w codziennym życiu i pracy. Nasze analizy obejmowały zarówno formalne medytacje, jak i nieformalne praktyki, które wspierają równowagę emocjonalną i ogólną jakość życia.

• Kształtowanie tożsamości i rola ukrytego planu życia: Analizowaliśmy tożsamość jako dynamiczny konstrukt, badając, w jaki sposób nieświadome przekonania oraz dążenia (np. ukryty plan życia) wpływają na budowanie poczucia własnego "ja", relacje międzyludzkie i podejmowanie decyzji życiowych, a także jak procesy te ulegają modyfikacjom pod wpływem doświadczeń.

• Zaburzenia depresyjne u dzieci i młodzieży w spektrum autyzmu w kontekście szkolnym: Podjęliśmy analizę problemu współwystępowania zaburzeń depresyjnych u dzieci i młodzieży w spektrum autyzmu, zwłaszcza w środowisku szkolnym. Badaliśmy poziom świadomości nauczycieli w tym zakresie, podkreślając wyzwania i gotowość tej grupy zawodowej do doskonalenia się w odpowiedzi na potrzeby uczniów.

Projekt obejmował również badania aplikacyjne (stosowane). Ich celem było zdobycie nowej wiedzy i umiejętności potrzebnych do opracowywania nowych produktów, procesów czy usług, a także do wprowadzania w nich znaczących ulepszeń. W tym kontekście skupiliśmy się na m.in.:

• Zależnościach zachodzących między zjawiskiem nadużywaniem substancji a inteligencją emocjonalną: Przeprowadziliśmy badanie dotyczące zależności między nadużywaniem alkoholu a inteligencją emocjonalną wśród osób w okresie tzw. wczesnej dorosłości. Skoncentrowaliśmy się na identyfikacji różnic międzypłciowych w tym zakresie, co ma istotne konsekwencje dla profilaktyki i leczenia uzależnień.

• Wpływie marketingu używek na zachowania ryzykowne: Analizowaliśmy wpływ marketingu alkoholu na rozpowszechnienie choroby alkoholowej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży, badając jego wpływ na wczesną inicjację spożycia i wytrwanie w terapii.  Nasze badania uwzględniały również, jak reklamy wywołują pozytywne reakcje u osób uzależnionych, a także niespójne doniesienia naukowe dotyczące wpływu restrykcji reklamowych na konsumpcję alkoholu.

• Poprawie stanu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży: Przeprowadziliśmy interdyscyplinarną analizę problematyki zdrowia psychicznego młodych ludzi, w tym wpływu pandemii COVID-19, i opracowaliśmy konkretne rekomendacje mające na celu poprawę wsparcia psychologicznego w Polsce. Nasze badania wskazały też na trudności w dostępie do specjalistycznej opieki oraz rosnące zapotrzebowanie na systemowe działania w zakresie promocji zdrowia psychicznego.

• Agresja u dzieci i młodzieży: Analiza i metody terapii: Badaliśmy przyczyny i wzorce impulsywnych reakcji agresywnych u dzieci, analizując techniki terapeutyczne, zwłaszcza w podejściu poznawczo-behawioralnym (CBT), w celu regulacji impulsów agresywnych. Kluczowe było zrozumienie agresji jako mechanizmu obronnego i nauka alternatywnych strategii reagowania, obejmujących identyfikację przekonań i regulację emocji.

• Psychologiczne aspekty komunikacji z pacjentem neuroróżnorodnym w medycynie: Zajmowaliśmy się wyzwaniami komunikacyjnymi w opiece zdrowotnej nad pacjentami neuroróżnorodnymi (np. z autyzmem, ADHD), podkreślając znaczenie empatii i dostosowania stylu komunikacji. Rozpatrywaliśmy, jak różne sposoby przetwarzania informacji wpływają na odbiór komunikatów, co jest kluczowe dla budowania zaufania i skutecznej relacji terapeutycznej.

Uczestnicy projektu naukowo-badawczego

W ramach realizacji projektu naukowo-badawczego pragniemy złożyć najserdeczniejsze podziękowania wszystkim badaczom, którzy wnieśli swój cenny wkład w jego powstanie i rozwój. Ich zaangażowanie, wiedza oraz determinacja były kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych rezultatów.

Poniżej prezentujemy listę Uczestniczek i Uczestników, którzy aktywnie brali udział w poszczególnych etapach prac badawczych:

1. Zuzanna Bieniek

2. Karolina Bugara

3. Jakub Chmiel

4. Ewa Cieplińska-Truchan

5. Karina Ciszewska

6. Nikola Dworok Nikola

7. Bogna Gąsiorowska

8. Emilia Gogacz

9. Barbara Kęsicka 

10. Sebastian Kocher 

11. Kornelia Kordiak 

12. Mariola Kosik 

13. Joanna Kozaczyńska 

14. Magdalena Kramarz 

15. Paulina Kruk 

16. Kuca Beata,

17. Aleksandra Łacinowska 

18. Marta Mędrela 

19. Dorota Minta 

20. Izabela Paliwoda 

21. Karolina Pełko 

22. Marta Rożko 

23. Jagoda Rumniak 

24. Robert Stelmach 

25. Agnieszka Wiśniak 

26. Aleksandra Wnukowska 

27. Dariusz Wojciechowski 

28. Agata Wolanin 

29. Magdalena Zapała 

30. Teresa Ziembicka-Lasowska

Potwierdzenie efektów badań

Efekty prowadzonych badań projektu naukowo-badawczego zostały zaprezentowane w formie referatów naukowych, wygłoszonych podczas Ogólnopolskiego Kongresu Naukowego Psychologii i  Pedagogiki pt. „Osobowość, rozwój i zdrowie psychiczne”, który odbył się w  dniach 28 lutego – 1 marca 2025 r. dzięki wysiłkom uczestników i organizatorów projektu naukowo-badawczego, towarzystwa naukowego Stowarzyszenia Center for American Studies i Fundacji Center for American & European Studies.

Prace naukowe będące zwieńczeniem badań uczestników projektu naukowo-badawczego przeszły pozytywną weryfikację naukową.

W komitecie naukowym znaleźli się wybitni eksperci i autorytety w dziedzinie psychologii, pedagogiki i pediatrii, co gwarantowało najwyższą jakość merytoryczną i naukową projektu:

• dr hab. Aleksandra Rogowska (Center for American Studies, Uniwersytet Opolski)

• prof. URz dr hab. Krzysztof Mudyń (Center for American Studies, Uniwersytet Rzeszowski)

• dr. n. med. Mirosława Dulczewska-Miller (Center for American Studies, praktyka lekarska w Chicago, Illinois, USA)

Przyjęty budżet, harmonogram i wygospodarowane zasoby pozwoliły osiągnąć cel projektu naukowo-badawczego, realizowanego przez Center for American Studies. Wypracowane zostały nowe odkrycia, oparte na oryginalnych koncepcjach. 

Chętnych do zapoznania się z efektami badań naukowych odsyłamy m.in. do nagrań referatów na naszej stronie internetowej.